Uploader's Comments

Sefydlwyd Abaty Sistersiaid Hendygwyn ar Daf gan y Normanaid yn 1140. Adeiladwyd abaty newydd yn y man presennol yn 1151. Yn sgil llwyddiant yr Arglwydd Rhys yn erbyn yr Eingl-Normaniaid daeth yr abaty am ganrifoedd yn gefnogol iawn o'r tywysogion brodorol. Ar ol gwrthryfeloedd gwaedlyd Llywelyn ap Grufudd ac Owain Glyndwr dioddefodd yr Abaty yn enbyd wrth i'r Eingl Normaniaid ddial ar y mynachod. Wedi'r Diwygiad Protestannaidd daeth yr Abaty yn adfail a'r meini ar hyd y blynyddoedd yn gwar cyfleus. Dyna pam nad oes ond ychydig o furiau'r hen eglwys yn weddill.